Skender Čauševa - Starodoganjska Džamija

09.09.2024. godine

Prema turskim izvorima, ovu džamiju je sagradio Skender-Čauš krajem XV vijeka, i do 1582. godine bila je jedina džamija u Podgorici. Kada su vakufi prestali da funkcionišu, džamiju su održavali trgovci čije su radnje bile u njenoj blizini, što je doprinijelo da dobije naziv Starodoganjska.

Tokom Drugog svjetskog rata, Podgorica je pretrpjela teška bombardovanja 1944. godine, pri čemu je došlo do velikih razaranja, a džamije su također bile pogođene. Iako je džamija imala manja oštećenja, postojala je mogućnost njenog obnavljanja. U prvom trenutku, džamija je preuređena u prostorije za reon, ali je Vakufsko Mearifsko povjerenstvo u Titogradu reagovalo na ovu odluku i zatražilo od Islamskog Starješinstva Narodne Republike Crne Gore da se zauzme za vraćanje džamije u prvobitnu namjenu. Islamsko starješinstvo se premjestilo iz Cetinja u Titograd 1952. godine, a tada je džamija vraćena pod okrilje Islamske zajednice.

U haremu džamije nalazilo se nekoliko mezara. Pošto Islamska zajednica nije imala adekvatne prostorije u Podgorici, odlučeno je da se mezari premjeste i izgrade kancelarijski prostori za odbor. Zgrada je sagrađena 1967. godine, od novca dobijenog prodajom vakufske imovine poznate kao Murtovina.

Džamija je više puta prolazila kroz restauracije, a najveće renovacije su izvršene nakon razornog zemljotresa 1979. godine. Posljednji opsežniji radovi su završeni 2008. godine, kada je zamijenjen oštećeni krov, izvedena nova fasada, unutrašnje krečenje, te promijenjena cjelokupna stolarija i podovi, uključujući instalaciju podnog grijanja. Takođe, napravljen je novi mimber i ćurs, kao i kompletna rasvjeta. Radove su finansirali Odbor Islamske zajednice Podgorica i pojedinci. Ova džamija je pod zaštitom države kao kulturni spomenik.

Ljiljana Vuković

[Mišljenja i stavovi izneseni u ovom tekstu nisu nužno stavovi Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava Crne Gore]